Fundacja Zielonej Doliny Odry i Warty w ramach projektu „Odtwarzanie mokradeł” objęła swoją opieką dwa tereny podmokłe. Jeden z nich ukryty jest w lasach w okolicy Dargomyśla. W zakolu wijącej się rzeki Myśli, znajduje się niewielki kompleks dawnych stawów. Od dawna nie użytkowany, nie jest już miejscem hodowli. Jednak zespół Fundacji dostrzegł w tym miejscu duży potencjał. Nie dla ryb, a przede wszystkim dla ptaków.

Woda w stawach utrzymywana jest dzięki systemowi grobli. Te, przez wiele lat pozostawione samym sobie, zarosły i uległy zniszczeniu. Dlatego jednym z zadań realizowanym w ramach projektu było odkrzaczenie a następnie odtworzenie ponad 1000 m nasypów. Materiał do uzupełnienia ubytków, pochodził z usunięcia niewielkiego fragmentu grobli działowych o długości 65 m. Naprawiona została także grobla dojazdowa. Fragmenty, które są najbardziej narażone na przekopywanie przez bobry i inne ssaki, zostały zabezpieczone siatką. W ten sposób zbiorniki znów mogą gromadzić wodę.

zdjęcie: Ukryte wśród lasów stawy w okolicach Dargomyśla. Olga Betańska

Kolejnym wyzwaniem była trzcina, którą całkowicie zarosły opuszczone stawy. Aby podnieść ich wartość przyrodniczą, trzeba było zacząć od zwiększenia różnorodności gatunków roślin. W tym celu, z powierzchni ok 2,6 ha trzcina została usunięta. Wykoszenie jej pomoże odbudować się szacie roślinnej. Może to potrwać kilka lat, jednak przyniesie to kolejne pozytywne zmiany. Powstaną różnorodne mikrosiedliska, które przyciągną liczne organizmy np. bezkręgowce i płazy. Atrakcyjne dla nich będzie również to, że woda w stawach będzie utrzymywana na poziomie kilku – kilkunastu centymetrów.

Zdjęcie: Usuwanie trzciny umożliwi pojawienie się różnorodnej roślinności. Olga Betańska

W takich płytkich zbiornikach na wiosnę możemy spodziewać się godów płazów. Najbardziej spektakularne są zaloty żab moczarowych. W kwietniu samce w dużych skupiskach czekają w wodzie na samice. Wydają przy tym bulgoczące odgłosy. Jednak najciekawsze jest to, że zmieniają kolor z brunatnego na… niebieski. Powoduje to, że nie tracą niepotrzebnie czasu i sił – łatwiej jest im odróżnić rywala od potencjalnej partnerki, która pozostaje brązowa. Spektakl ten można podziwiać wczesną wiosną i trwa zaledwie 2-3 tygodnie.

Zdjęcie: Niebieskie żaby moczarowe. Olga Betańska

Głównym celem odbudowy stawów jest jednak stworzenie dobrych warunków dla ptaków. Ukryte wśród gęstej roślinności, łatwiej pewnie będzie je usłyszeć niż zobaczyć. Spodziewać się tu możemy wodnika, który swoim kwiczącym głosem wyrwie nas z najgłębszej zadumy. Może mu towarzyszyć także jego równie tajemnicza kuzynka – zielonka. Wiosną, w zaroślach może swoje gniazdo wybudują żurawie, które również lubią się ukrywać przed wzrokiem człowieka. Towarzyszyć im może samotnik, który w przeciwieństwie do innych brodźców, gnieździ się na drzewach. W miejscach gdzie pozostanie trzcina schowa się bąk. Tego mistrza kamuflażu poznasz po głosie, który przypomina niskie dmuchanie w butelkę. Dzięki sąsiedztwu Myśli, na stawy na pewno nie raz zawita błękitny zimorodek.

Zdjęcie: Zielonka. Olga Betańska

Stawy w okolicach Dargomyśla nie będą już spełniać swojej pierwotnej, hodowlanej funkcji. Jednak dzięki działaniom Fundacji Zielonej Doliny Odry i Warty, staną się ukrytą wśród lasów ostoją różnorodności biologicznej.

Zdjęcie: Wraz z bogactwem roślinności, rośnie różnorodność bezkręgowców. Olga Betańska

Wszystkie te prace zostały wykonane w ramach projektu „Odtwarzanie mokradeł” przez Fundację Zielonej Doliny Odry i Warty. Wartość projektu to 2 453 080 zł. 1 772 350,30 zł pochodzi ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego a 312 767,70 zł ze środków budżetu Państwa. Fundusze EOG reprezentują wkład Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w tworzenie Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej.
Istnieją dwa cele ogólne: ograniczenie nierówności ekonomicznych i społecznych w Europie i wzmocnienie relacji dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a 15 krajami UE z Europy Środkowej i Południowej i obszaru Morza Bałtyckiego. Trzy Państwa-Darczyńcy ściśle współpracują z UE w ramach Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Darczyńcy przekazali 3,3 miliarda euro
w ramach kolejnych programów funduszy w latach 1994–2014. Fundusze EOG na lata 2014–2021 wynoszą 1,55 miliarda euro.

Fundusze EOG są wspólnie finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię, których wkład oparty jest na ich PKB. Kwalifikowalność do Funduszy wynika ze spełnienia kryteriów określonych w ramach Funduszu Spójności UE przeznaczonego dla państw członkowskich, w których dochód krajowy brutto na mieszkańca jest niższy niż 90% średniej unijnej.

kontakt

Fundacja Zielonej Doliny Odry i Warty
ul. 1 Maja 1B, 69-113 Górzyca
woj. lubuskie

strona internetowa powstała w ramach projektu „Odtwarzanie mokradeł”

 

KRS: 0000260311
NIP: 5981578243
REGON: 080116648

tel. +48 503 034 017
tel. +48 534 85 85 65
e-mail: fzdow@fzdow.pl